- Anh tìm chắc không bao giờ gặp đâu. Hoài công thôi. Đó chỉ là huyền thoại. Lya chầm chậm nói.
- Sao vậy? Mùa đông này đã chẳng rét đậm chăng?
- Lâu lắm rồi, không có mùa đông nào lạnh như mùa đông đó cả.
- Sao em biết?
- Hì, em nghĩ thế. Lya bẽn lẽn. Vì chưa ai tìm thấy loài hoa đó lần nữa mà.
- Anh nghĩ là anh đã tìm được. - Đâu? Cho em xem.
- Đang nở cạnh anh nè, trắng muốt và làn môi đỏ thắm.
- Anh! Chọc ghẹo không à.
Dù cố làm cho cô bé vui nhưng mắt nàng luôn đượm một màu xám xịt. Tôi chuyển đề tài.
- Sao em lại có tên là Lya?
- Bố em đặt cho, mong em sau này xinh đẹp và nhân ái như hoa Lya.
- Vậy là ông đã toại nguyện rồi?
Lya không đáp, chỉ cuối mặt xuống, hai hàng lệ ứa ra chậm rãi. Tôi bối rối, không biết mình đã nói gì sai, hay đã làm gì phật ý nàng.
- Em sao vậy? Anh làm em buồn à?
- Không ạ!
- Có gì buồn, tâm sự cùng anh, anh đang sẵn sàng lắng nghe.
- Không ạ. Kể về anh đi. À mà anh tên gì nhỉ? Lúc nãy, anh giới thiệu với cha em rồi mà em không để ý.
- Korai.
- Anh thích đùa quá, thôi không thích nói chuyện với anh nữa.
Lya giận dỗi bỏ vào bếp. Tôi ngớ người ra, chợt hiểu rằng người bản làng không thích đùa dai.
- Lya, cơm nước xong chưa?
Giọng ông chủ nhà, cha Lya sang sảng vọng vào từ đầu ngõ.
- Ái chà! Anh nhà báo. Vào trong nhà ngồi uống trà cho ấm chứ sao ra đây vậy, rét lắm.
- Dạ. Cháu ra ngắm đỉnh Takpor tí ạ. Đẹp quá bác ha?
- Ái dà! Anh ngóng loài hoa đó chứ gì? Nó không nở đâu. Trời phải lạnh có tuyết rơi kia. Thời bây giờ, ở đây làm gì có tuyết nữa. Tôi sống từng này tuổi ở đây rồi mà còn chỉ nghe kể thôi chứ chưa thấy nữa là...
- Dạ, cháu cũng nghĩ chỉ là huyền thoại thôi ạ.
- Ừ. Vào nhà đi anh.
Ông bày ché rượu cần vừa bê về từ đâu đó, có lẽ là nhà kho và gọi Lya dọn mâm. Tôi thấy trong mân bốc khói nghi ngút, ngoài cơm lam, có một món giống như da bò khô ngâm mềm rồi kho lên, một món nữa tôi biết chắc là mình sẽ nôn ngược khi "thưởng thức", đó là món chuột treo dàn bếp. Lúc nãy, Lya dặn dò là nếu không muốn phật lòng ông chủ nhà thì phải dùng món đó thật "nhiệt tình". Vì chỉ có khách quý mới được mời thôi. Lya là một cô gái thông minh, có thể đoán được ý của người khác. Tôi không thể hiểu tại sao cô lại không được đi học.
- Mời anh nhà báo nhé.
- Dạ, cháu mời bác.
- Lâu lắm mới có cán bộ dưới xuôi lên thăm. Tôi vui lắm. Hết ché rượu cần này đi thôi.
Mùi rượu cần thấm vào, ấm nóng, thơm phứt, xua tan đi cái lạnh đang băng giá. Rượu thì rất ngon nhưng mồi "quý" thì tôi phải cố hết sức để tỏ ra bình thản khi ăn. Thậm chí còn khen "ngon" để ông được vui. Trò chuyện hồi lâu, khi cả hai đã ngà say, tôi mở đề hỏi về Lya.
- Bác à. Cháu thấy cô bé Lya nhà bác thông minh, lanh lợi, sao không cho em đi học ạ?
- Ái dà! Ông thở dài. Anh đừng nhắc cái con bé hư đốn đó làm gì. Cả nhà tôi phải mang nhục vì nó đó. Đến trâu cày cũng phải đền cho làng nữa.
- Cháu không hiểu ạ.
- Đáng lẽ nó bị làng đuổi đi từ lâu rồi nhưng tôi phải đền trâu mới xin được ở lại đó. Bản làng cấm nó đi nữa, không cho xuống phố học nữa đâu.
Ông thật thà kể lại không giấu một chi tiết nào. Người vùng cao, khi họ đã quý mến và tin tưởng ai đó, họ sống rất chân thành và thật thà chứ không trắc trở, nghi kỵ, lọc lừa như người miền xuôi.
***
"Lya học hết lớp chín ở trường phổ thông dân tộc nội trú huyện với thành tích xuất sắc và được tuyển vào trường phổ thông dân tộc nội trú tỉnh để tiếp tục học cấp ba. Tuổi mới lớn, em đẹp như loài hoa Lya huyền thoại. Làn da trắng, đôi môi đỏ thắm. Bên trong làn áo, đôi ngực thiếu nữ đã phập phồng chớm nở, thu hút bao ánh nhìn là lạ. Là hoa của núi rừng, quen với cảnh và người chân chất của núi rừng, tất nhiên khi xuống phố, ngoài vẻ lung linh chết người, với bản chất chân thành, thật thà, em không biết những cạm bẫy của xã hội hiện đại đang chờ mình phía trước.
Tuổi mười sáu, tuổi chớm yêu, Lya gặp Tiến, một cậu ấm nhà giàu, lười học, chỉ dùng tiền cha mẹ làm quan to tiêu xài là giỏi. Quán bar, vũ trường nào hắn cũng biết, loại gái nào hắn cũng đã thử qua. Chỉ một loài hoa rừng là chưa có dịp hái, hoặc chưa đủ tầm để lọt vào mắt hắn. Nhưng khi gặp Lya, trái tim kẻ sát gái máu lạnh bỗng dưng đổ ngay lập tức. Hắn thấy nàng trong một khu chợ, khi Lya cùng bạn đi dạo chơi trong ngày nghỉ được ra ngoài hiếm hoi của trường nội trú. Hắn tiến tới tiếp cận, làm quen trước sự e thẹn, dè dặt của nàng. Để theo đuổi đối tượng, hắn nằng nặc đòi cha mẹ phải xin chuyển hắn vào trường nội trú, nếu không hắn sẽ nghỉ học.
Thế là ngay tuần sau, hắn bỗng chốc trở thành học sinh trường nội trú. Với kinh nghiệm phong trần dày dạn của mình, dù mới chỉ mười bảy tuổi, cùng cái uy danh của cha mẹ, Tiến dễ dàng cưa đổ đóa hoa rừng xinh đẹp nhưng ngây thơ, cả tin mà không vấp phải sự kháng cự nào đáng kể. Và để có thể chiếm được Lya, Tiến đã nhờ phụ huynh xin cho hắn và nàng được nghỉ một tuần. Hắn đưa nàng đi đến một khu resort ở thành phố lớn để tham quan, nghỉ dưỡng. Mê mẫn với cảnh đẹp xa hoa và sự giàu có, chịu chơi của Tiến, Lya quên mất cách từ chối ... .
Sau tuần "trăng mật", hắn biến mất tăm khỏi trường nội trú. Chắc là lại chuyển trường khác để tiếp tục "săn mồi"? Lya buồn và nhớ hắn đến suy sụp. Trái tim non lần đầu gặp bão, cơn bão quá mạnh, cuốn đi của Lya những hy vọng và cả niềm tin vào cuộc sống. Nàng càng sụp đổ hoàn toàn khi biết rằng mình mang thai.
Không thể tiếp tục học, Lya đành phải ngậm ngùi quay về bản làng, mong được che chở. Nàng còn quá trẻ con, khờ khạo nên không biết điều khủng khiếp gì đang chờ mình phía trước. Về đến bản, trong vòng tay ấm áp của gia đình, Lya nghĩ rằng mình có thể yên tâm sinh nở. Khi người cha thấy con lâu ngày không trở lại trường, ông đã hỏi lý do vì sao. Nàng thật thà kể lại mọi chuyện. Cái đầu tiên nàng nhận được, không phải sự an ủi mà là cái tát trời giáng của cha mình. Nàng ngã quỵ xuống đất vì lực đẩy, vì đau, vì tuyệt vọng. Ông cũng quỵ ngã vì đòn đau quá bất ngờ mà đứa con gái thông minh, xinh đẹp, niềm hy vọng lớn nhât của mình vừa giáng xuống đầu. Ông đổ bệnh, nằm liệt giường suốt mấy tháng, của cải tích cóp bao lâu đều đội nón ra đi để thuốc thang và mời thầy cúng. Cuối cùng, ông may mắn khỏe lại. Nhưng cái bụng chửa hoang của con gái ngày càng lớn, không thể giấu được dân làng. Lya và cả gia đình bị già làng triệu lên nhà Rông để hội đồng làng xét hỏi. Làng đã không còn hủ tục đuổi con ma hoang trong bụng Lya nữa nhưng họ vẫn phải chịu hình phạt khắc khe nhất. Đó là, gia đình ông phải đền con trâu lớn để dân làng cúng tế trừ tà, và Lya phải đi khỏi làng để tránh gây họa vì đã xúc phạm đến thần linh. Ông đã phải khóc lạy, van xin già làng thương tình vì ông chỉ còn một đứa con duy nhất là nàng, hai anh nàng đã mất trong một tai nạn đổ cây khi đang khai thác lâm sản trên đỉnh Takpor, nhưng già làng vẫn không nghe. May mắn cho Lya, khi hay tin có vụ xử án của bản làng, bộ đội Can, người cán bộ, "giáo viên", "y tá".. được bản làng kính mến, đã có mặt đúng lúc để khuyên giải, nói lẽ phải cho già làng và bà con hiểu, họ mới chịu tha cho hình phạt đuổi khỏi làng. Nhưng bù lại, gia đình ông phải đền một con trâu nữa để tạ tội với thần linh vì đã làm trái ý đấng siêu nhiên. Và Lya từ nay về sau không được rời khỏi bản để tránh mang tai họa về lần